| Razina Kompetencije (5) | KP1 | KP2 | KP3 | KP4 | KP5 |
|
| Competences (8) |
Descriptors ↓ |
Descriptors ↓ |
Descriptors ↓ |
Descriptors ↓ |
Descriptors ↓ |
| 1. Prijenosna kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Prijenosna kompetencija obuhvaća znanje, vještine i stavove koji su potrebni za prevođenje tekstova na ciljni jezik, na traženoj razini. Uključuje sposobnost uočavanja problema razumijevanja tekstova, proizvodnje tekstova, sposobnost rješavanja tih problema na primjeren način te sposobnost obrazlaganja konačnog rezultata. |
|---|
| razumijevanje izvornog teksta | može razumjeti izvorni tekst | može razumjeti izvorni književni tekst | može razumjeti izvorni književni tekst u svim detaljima | - | - |
| uočavanje prijevodnih problema | može uočiti prijevodne probleme | može uočiti prijevodne probleme književnog teksta | može pronaći više rješenja za prijevodne probleme književnog teksta | - | - |
| poznavanje prijevodnih strategija | poznaje tradicionalne književne vrste ciljne književnosti | može uočiti implikacije prijevodnih strategija | - | - | - |
| primjena prijevodnih strategija | - | može primijeniti adekvatne prijevodne strategije | može primijeniti prijevodne strategije s jasnom namjerom | - | - |
| proizvodnja ciljnog teksta | - | može proizvesti ciljni književni tekst | može proizvesti ciljni književni tekst koji zadovoljava nakladničke kriterije | - | - |
| obrazlaganje prijevodnih odluka | - | može obrazložiti vlastite prijevodne odluke i rješenja | - | može obrazložiti vlastiti prijevod kao koherentnu cjelinu | - |
| prijevodni pristup | - | može razlikovati različite prijevodne pristupe | može u glavnim crtama izložiti vlastiti prijevodni pristup | može primijeniti prijevodni pristup | može promišljati vlastiti pristup u predgovoru ili u komentaru prijevoda |
| književna kreativnost | - | - | razvija sposobnost pronalaženja rješenja te donošenja odluka izvan okvira usvojenih metoda i tehnika | može pronaći rješenja i donijeti odluke izvan okvira usvojenih postupaka i metoda | optimalna prijevodna kreativnost |
| 2. Jezična kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Jezična kompetencija odnosi se na gramatičku, stilističku i pragmatičku ovladanost izvornim i ciljnim jezikom, posebice na razini čitanja i pisanja. |
|---|
| kompetencija na izvornom jeziku | ZEROJ B2 za čitanje | ZEROJ C1 za čitanje | - | - | - |
| kompetencija na ciljnom jeziku | ZEROJ C1 za čitanje i pisanje | ZEROJ C2 za čitanje i pisanje | - | - | - |
| književni jezik | može prepoznati specifičnosti književnog jezika | može reproducirati književne stilove | može se služiti prikladnim književnim stilom | može se prikladno služiti s više vrsta književnih stilova | - |
| jezične varijante | može prepoznati jezične varijante | može reproducirati jezične varijante | može se služiti prikladnom jezičnom varijantom | - | - |
| 3. Tekstualna kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Tekstualna kompetencija odnosi se na poznavanje književnih vrsta i stilova te sposobnost da se to znanje primijeni u analizi izvornih, te proizvodnji ciljnih tekstova. |
|---|
| sposobnost analiziranja teksta | može analizirati izvorni tekst | može analizirati izvorni književni tekst | može analizirati izvorni književni tekst iz perspektive prevođenja | - | - |
| poznavanje književnih vrsta | poznaje digitalne alate | poznaje tradicionalne vrste izvorne književnosti | snalazi se u specifičnim vrstama i tipovima književnog teksta | specijaliziran za najmanje jednu specifičnu vrstu | - |
| uočavanje stiliskih osobitosti izvornog teksta | može se služiti strategijama digitalnog pretraživanja | može uočiti stilske osobitosti izvornog teksta | može procijeniti različite stilske osobitosti | - | - |
| primjena književnih tehnika | - | može odgovoriti na specifične tekstualne izazove na kreativan način | može primjenjivati književne tehnike | može primjenjivati složene književne tehnike | - |
| proizvodnja ciljnog teksta poštujući stilske osobitosti | - | može proizvesti ciljni tekst u određenom stilu | može donositi kreativne odluke i rješenja | može proizvesti ciljne tekstove u različitim stilovima | - |
| uredničke vještine | - | može revidirati vlastite tekstove | može revidirati tekst sukladno nakladničkim kriterijima | može uređivati tekstove sukladno nakladničkim kriterijima | - |
| 4. Heuristička kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Heuristička kompetencija odnosi se na sposobnost učinkovitog prikupljanja svih jezičnih i tematskih znanja potrebnih za prevođenje nekog teksta; također, na sposobnost razvijanja strategija za optimalno korištenje različitih izvora informacija (uključujući digitalne); konačno, na sposobnost obavljanja tekstualne kritike i uočavanja razlika između različitih izdanja istoga teksta. |
|---|
| traženje referentnog materijala | može pronaći referentni materijal | može pronaći specifičan referentni materijal | - | - | - |
| internetsko pretraživanje | poznaje digitalne alate | može se služiti digitalnim alatima | - | - | - |
| pretraživanje referentnog materijala | može primijeniti strategije digitalnog pretraživanja | može se služiti strategijama digitalnog pretraživanja relevantnog za prevođenje | - | - | - |
| dokumentiranje o izvornom tekstu | - | može se služiti referentnim materijalom | može primijeniti referentni materijal na prijevod | - | - |
| utvrđivanje razlika između različitih izdanja istoga teksta | - | može uočiti razlike između različitih izdanja istoga teksta | može se služiti različitim izdanjima teksta u svrhu prevođenja | - | - |
| primjena kritičkog aparata | - | može se služiti kritičkim aparatom | - | - | - |
| 5. Književna i kulturološka kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Književna i kulturološka kompetencija je sposobnost primjene znanja o književnosti i kulturi izvornog i ciljnog jezika u procesu književnog prevođenja; ona također uključuje sposobnost upravljanja kulturnim razlikama i razlikovanje pokreta i škola, razdoblja i stilova. |
|---|
| kontekstualizacija izvornog teksta | može postaviti izvorni tekst u kontekst izvorne kulture | posjeduje opće znanje o književnoj tradiciji izvorne kulture | vrlo dobro poznaje književnu tradiciju izvorne kulture | - | - |
| kontekstualizacija ciljnog teksta | - | razvija sposobnosti smještanja ciljnog teksta u književni sustav ciljne kulture | može smjestiti vlastiti prijevod u kontekst ciljne kulture | poznaje tradiciju književnog prevođenja u ciljnoj kulturi | pridonosi tradiciji književnog prevođenja na ciljni jezik |
| uočavanje specifičnih kulturnih elemenata | može uočiti specifične kulturne elemente | može prepoznati specifične kulturne elemente iz perspektive prevođenja | može smjestiti vlastiti prijevod u kontekst ciljne kulture | - | - |
| interkulturalnost | može uočiti razlike između izvorne i ciljne kulture | - | može učinkovito upravljati razlikama između izvorne i ciljne kulture | - | - |
| intertekstualnost | - | može prepoznati intertekstualne referencije | može učinkovito upravljati intertekstualnim referencijama | - | - |
| 6. Profesionalna kompetencija | - | 6. Profesionalna kompetencija | - | - | - |
|---|
Profesionalna kompetencija je sposobnost prikupljanja znanja vezanih za određeno područje i usvajanja odgovarajućeg i očekivanog stava u toj disciplini. |
|---|
| poznavanje profesionalnih udruga | - | - | poznaje profesionalne udruge | - | - |
| poznavanje svijeta nakladništva | - | dobro je upoznat sa svijetom nakladništva | poznaje nakladnike književnih prijevoda | poznaje nakladničke kataloge | može pisati izvješća o publikacijama |
| poznavanje mogućnosti subvencioniranja | - | poznaje izvore subvencioniranja | može prijaviti se za potporu iz književnih fondova | može se redovito prijavljivati za potporu iz književnih fondova | - |
| poznavanje financijskih, etičkih i pravnih aspekata struke | - | posjeduje globalno znanje o financijskim i etičkim aspektima struke | poznaje financijske, etičke i pravne aspekte struke | - | - |
| poznavanje aktualnih pristupa prevođenju | poznaje književnu kritiku izvorne kulture | poznaje tradiciju i modele prijevodne kritike u ciljnoj kulturi | može pratiti općenitu raspravu o prevođenju | sudjeluje u općenitoj raspravi o prevođenju | - |
| sposobnost umrežavanja | - | može organizirati umrežene aktivnosti | može izgraditi mrežu i imati koristi od nje | posjeduje vlastitu mrežu | - |
| didaktičke vještine | - | - | posjeduje osnovne didaktičke vještine | posjeduje napredne didaktičke vještine | može educirati nastavnike |
| cjeloživotno učenje | - | - | pohađa tečajeve kako bi osvježio znanje | - | - |
| poduzetničke sposobnosti | - | može poštovati rokove | može za poduzetničke projekte | može djelovati kao kulturni poduzetnik | - |
| profesionalne vještine | - | - | može organizirati prijevodni projekt | može osigurati sebi prijevodne projekte, ali i pisati popratne tekstove | - |
| 7. Evaluacijska kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Evaluacijska kompetencija je sposobnost prosuđivanja kvalitete i vrednovanja prijevoda, kao i procesa prevođenja te razine kompetentnosti prevodioca. |
|---|
| sposobnost vrednovanja | - | može procijeniti kvalitetu tuđih prijevoda | može vrednovati kvalitetu tuđih prijevoda | može sustavno vrednovati prijevode | može obrazložiti odluke u vlastitom prijevodu |
| izbor oblika vrednovanja | - | - | poznaje vrste vrednovanja | može odabrati prikladan oblik vrednovanja | može se poslužiti prikladnim oblicima vrednovanja |
| komparativna analiza prijevoda | može uočiti razlike između više prijevoda | može interpretirati razlike između više prijevoda istog teksta | može vrednovati razlike između prijevoda | može izraditi kritiku prijevoda | - |
| vrednovanje kompetencija prevodilaca | - | - | razvija sposobnosti vrednovanja kompetencija prevodilaca | može vrednovati razinu prevodioca | može prenositi vlastita znanja |
| samokritika | - | - | može procijeniti vlastite kompetencije iz književnog prevođenja | - | može optimalno vrednovati vlastitu razinu kompetentnosti |
| 8. Istraživačka kompetencija | - | - | - | - | - |
|---|
Istrživačka kompetencija je sposobnost provođenja metodičkih istraživanja u službi prevodilačke prakse. |
|---|
| metodologija istraživanja | - | može primijeniti istraživačke metodologije | - | - | - |
| poznavanje tehnika prevođenja | - | može razlikovati i imenovati postojeće tehnike prevođenja | - | - | - |
| poznavanje teorija prevođenja | - | poznaje više teorija prevođenja | - | - | - |
| sveučilišno iskustvo | - | može analizirati prijevod na sveučilišnoj razini | - | - | - |
| poznavanje razičitih doktrina u traduktologiji | - | poznaje različite doktrine u traduktologiji | - | - | može na inovativan način doprinijeti raspravi stručnjaka |
Referentni Okvir
za obrazovanje i obuku
književnih prevodilaca
